Psychiatrie

Inzicht in psychiatrische stoornissen

Psychiatrische stoornissen zijn geestelijke, emotionele en gedragsstoornissen; omvatten een breed spectrum aan verschijnselen en gevolgen.

Stemimngs- en angststoornissen zijn ernstige geestelijke aandoeningen die een aanzienlijke impact hebben op de persoonlijke en gezinssituatie van een persoon, alsook op hun vermogen om op school of het werk te functioneren.

 

Stemmsingstoornissen kenmerken zich door periodes van extreme stemming, waarbij sprake kan zijn van een zeer sombere stemming (depressie), of van periodes waarin opgewekte stemmingen worden afgewisseld met sombere stemmingen (bipolaire stoornis). Mensen met een depressie kampen met gevoelens van somberheid, leegte of uitzichtloosheid, en verliezen hun interesse en plezier in activiteiten, gedurende langere perioden. Daarnaast kunnen ze cognitieve problemen hebben, zoals concentratieproblemen en moeite met het maken van beslissingen. Mensen met een bipolaire stoornis hebben periodes waarin ze buitengewoon opgewekt en energiek zijn, wat kan leiden tot impulsief en riskant gedrag.

 

Angststoornissen worden gekenmerkt door buitensporige, onrealistische zorgen. Mensen met een gegeneraliseerde angststoornis hebben bijvoorbeeld oncontroleerbare zorgen over uiteenlopende dagelijkse zaken, zoals hun verantwoordelijkheden, financiën en gezondheid. Posttraumatische stressstoornis kan zich ontwikkelen naar aanleiding van een traumatische gebeurtenis, zoals blootstelling aan geweld of een verkeersongeval, en kan resulteren in terugkerende nachtmerries en flashbacks.

 

Stemmings- en angststoornissen komen relatief veel voor en het is niet ongebruikelijk dat een persoon meerdere stoornissen heeft. De verschijnselen zijn per persoon verschillend, maar met behandeling kunnen de meeste mensen hun normale dagelijkse activiteiten weer oppakken.

 

Een persoonlijkheidsstoornis is een denk-, gevoels- en gedragspatroon dat sterk afwijkt van de verwachtingen door de maatschappij en in de loop van de tijd niet echt verandert. Hoewel iedereen over de hele wereld verschillend naar dingen kijkt en andere interesses heeft, wordt een 'persoonlijkheid' een 'persoonlijkheidsstoornis' wanneer de persoon niet in staat is om zich goed aan een bepaalde situatie aan te passen, hetgeen tot psychische klachten en belemmeringen voor de persoon kan leiden in het dagelijkse leven.

 

Er zijn veel verschillende soorten persoonlijkheidsstoornissen. Afhankelijk van het type persoonlijkheidsstoornis, kan een persoon eigenaardig, excentriek, emotioneel en labiel, of bezorgd en angstig overkomen. Mensen met een borderline-persoonlijkheidsstoornis hebben voorbeeld last van verlatingsangst en ervaren ernstige stemmingswisselingen. Impulsief gedrag, zoals middelenmisbruik en pogingen tot zelfdoding, komen doorgaans veel voor bij mensen met een borderline-persoonlijkheidsstoornis en moeten worden aangepakt.

 

Persoonlijkheidsstoornissen ontwikkelen zich doorgaans tijdens de adolescentie of op jongvolwassen leeftijd, en kunnen al dan niet beter worden naarmate de persoon ouder wordt, afhankelijk van de aandoening. Persoonlijkheidsstoornissen hebben een aanzienlijke impact op de persoonlijke relaties van een persoon met vrienden en familie, en zijn van invloed op het vermogen van een persoon om zijn of haar dagelijkse leven te leiden.

 

Psychotische stoornissen, zoals schizofrenie, zijn ernstige psychische aandoeningen die gepaard gaan met stoornissen in gedachten en moeite om de realiteit juist in te schatten. Deze stoornissen worden gekenmerkt door 'episoden van psychose', waarbij een persoon het contact met de werkelijkheid verliest. Mensen die hieraan lijden, kunnen wanen ervaren – overtuigende, maar onterechte overtuigingen, zoals de overtuiging dat iemand hem of haar kwaad wil doen of dat iemand zijn of haar gedachten aanstuurt. Patiënten kunnen ook hallucinaties ervaren – foutieve informatie vanuit hun zintuigen, zoals het horen van stemmen of dingen waarnemen die er niet zijn. Bovendien kunnen mensen met psychotische stoornissen te maken krijgen met vervlakking van emoties, minder vloeiend spreken en minder gevoelens van plezier of belangstelling.

 

Psychotische verschijnselen en stoornissen kunnen soms getriggerd worden door bepaalde medicatie en drugs, kunnen ontstaan als gevolg van een andere medische aandoening of ontstaan door structurele veranderingen of chemische onbalans in de hersenen. Deze stoornissen blijven doorgaans onbegrepen door het grote publiek, waardoor ze een bron voor stigmatisering en discriminatie vormen.

Psychotische stoornissen moeten worden behandeld en zijn vaak in hoge mate invaliderend, met een aanzienlijke impact op de persoonlijke en gezinssituatie van een persoon, alsook op hun vermogen om op school of het werkte functioneren.

Om een nog betere inzicht te krijgen over schizofrenie here.

Dit kunnen verschillende soorten drugs zijn, waaronder alcohol, cannabis, hallucinogenen, inhaleermiddelen, opioïden,kalmeringsmiddelen, stimulerende middelen (bijv. amfetamine of cocaïne) en tabaksproducten. Deze middelen hebben met elkaar gemeen dat, wanneer ze overvloedig worden ingenomen, ze de hersengebieden voor de regulatie van motivatie en beloning veranderen. In eerste instantie activeert het middel doorgaans het 'belonings'-systeem in de hersenen zodat er prettige gevoelens vrijkomen. Na verloop van tijd neemt het plezier bij het innemen van de middelen af en kan de persoon overweldigend verlangen en ontwenningsverschijnselen vertonen wanneer hij of zij het middel niet neemt. Dus in plaats van het middel te nemen om een prettig gevoel te krijgen, nemen ze het nu om de negatieve effecten te vermijden die ze ervaren als ze het middel niet nemen. 

 

Als gevolg van deze veranderingen in de hersenen zal een persoon met een stoornis in het gebruik van een middel, het middel in grotere hoeveelheid en langer dan bedoeld tot zich nemen. Dit wordt ook wel 'tolerantie' genoemd. Hoewel ze het kunnen proberen, zal het verminderen van hun middelengebruik als moeilijk of onmogelijk worden ervaren. Een groot deel van de dag kan draaien om het innemen of bemachtigen van het middel, wat natuurlijk van invloed is op het vermogen van een persoon om verplichtingen op het werk, op school en thuis na te komen.

 

Alcoholafhankelijkheid is een veelvoorkomende stoornis in het gebruik van een middel. Alcoholafhankelijkheid kan ernstige gevolgen voor de gezondheid hebben en vergroot het risico op vroegtijdig overlijden en invaliditeit.

 

Meer inzicht over alcoholafhankelijkheid here.

Meer over Lundbeck